Перевод: с латинского на все языки

со всех языков на латинский

capreoli N M

  • 1 Solenopotes capreoli

    2. RUS вошь f косули
    3. ENG roe louse
    4. DEU Rehlaus f
    5. FRA

    VOCABULARIUM NOMINUM ANIMALIUM QUINQUELINGUE > Solenopotes capreoli

  • 2 fastigium

    fastigĭum, ĭi, n. [st2]1 [-] faîte, frontispice, pignon, fronton; comble; terrasse. [st2]2 [-] point culminant, pointe, tête, sommet, sommité, haut, crête (en parl. d'un lieu). [st2]3 [-] pente, inclinaison, profondeur, cavité. [st2]4 [-] superficie, surface. [st2]5 [-] faîte, sommet, comble, le plus haut point, élévation, rang élevé, grandeur. [st2]6 [-] le point principal, l'essentiel. [st2]7 [-] accent (écrit ou prononcé). [st2]8 [-] espèce, genre.    - fastigium montis: crête d'une montagne.    - in fastigio collocare: mettre au pinacle.    - capreoli molli fastigio, Caes. B. C. 2, 10, 3: des traverses un peu en pente.    - ad regium fastigium evehere aliquem, Val. Max. 1, 6, 1: élever qqn au rang royal.    - summa sequar fastigia rerum, Virg. En. 1.342: je me bornerai aux faits principaux.
    * * *
    fastigĭum, ĭi, n. [st2]1 [-] faîte, frontispice, pignon, fronton; comble; terrasse. [st2]2 [-] point culminant, pointe, tête, sommet, sommité, haut, crête (en parl. d'un lieu). [st2]3 [-] pente, inclinaison, profondeur, cavité. [st2]4 [-] superficie, surface. [st2]5 [-] faîte, sommet, comble, le plus haut point, élévation, rang élevé, grandeur. [st2]6 [-] le point principal, l'essentiel. [st2]7 [-] accent (écrit ou prononcé). [st2]8 [-] espèce, genre.    - fastigium montis: crête d'une montagne.    - in fastigio collocare: mettre au pinacle.    - capreoli molli fastigio, Caes. B. C. 2, 10, 3: des traverses un peu en pente.    - ad regium fastigium evehere aliquem, Val. Max. 1, 6, 1: élever qqn au rang royal.    - summa sequar fastigia rerum, Virg. En. 1.342: je me bornerai aux faits principaux.
    * * *
        Fastigium, huius fastigii. Caes. La feste, ou faiste, Sommet ou coupet d'un edifice, et d'autres choses, Le comble.
    \
        Culminis summi fastigia. Virgil. Le fin faiste.
    \
        Fastigium. Virg. Varro. Le fond d'une fosse creusé en trencheant ou taillant, à la forme d'un feste de maison.
    \
        Fastigium, Idem quod Genu. Varro, Tria sunt agrorum fastigia, campestre, collinum, et montanum. Trois genres.
    \
        Fastigium imponere operi. Cic. L'achever et parfaire.
    \
        Fastigium tenere inter homines. Plin. iunior. Estre en hault degré d'honneur, Estre eslevé en grand estat par dessus les autres.

    Dictionarium latinogallicum > fastigium

  • 3 capreolus

    capreolus, ī, m. (caper), I) eine Art wilder Ziegen, viell. der Rehbock, nach andern die Gemse, Verg. u. Col. – II) meton.: A) Hacke zum Jäten, mit zwei Zinken, Col. 11, 3, 46. – B) capreoli, Streben, Stützenträger, Caes. u. Vitr. – C) die geringelten Gäbelchen des Weinstocks, womit die zarten Zweige die Stengel anfassen, Varr. u. Plin.

    lateinisch-deutsches > capreolus

  • 4 spargo [2]

    2. spargo, sparsi, sparsum, ere (vgl. σπείρω), I) streuen, hinstreuen, ausstreuen, sprengen, spritzen, hinsprengen, hinspritzen, A) im allg.: nummos populo, Cic.: pecuniam, Sen.: nummos in plebem, Suet.: nuces, Verg.: venena, G. verspritzen = Leute vergiften, Cic. (u. so neqne spargi venena in tres poterant, konnten mit G. vergeben werden, Tac.): cruorem, hinspritzen, Lucr.: acetum, darauf gießen, Tac. – absol., qui spargunt, sprengen (um den Staub zu löschen), Cic. – B) insbes.: 1) ausstreuen, säen, semina humo, Ov.: in optimam segetem praeclara semina, Cic. fr. – bildl., animos in corpora, gleichs. säen, Cic.: omnia, quae gerebam, spargere me in orbis terrae memoriam, Cic. – 2) hinstreuen = werfen, schießen, schleudern, tela, Verg.: pondera fundae, Prop.: Geryon sparsus, hingeworfen, zu Boden geworfen, Sen. – absol., sagittarius cum funditore utrimque summo studio spargunt fortissime, Claud. Quadrig. ann. 19. fr. 85 (bei Gell. 9, 1, 1). – 3) auseinanderstreuen, teilen, ausbreiten, verbreiten, zerstreuen, a) übh.: α) lebl. Obj.: manum, Mart.: res sparsas et vage disiectas ita diligenter eligere, ut etc., Cornif. rhet.: cupressus spargit ramos, Plin.: cacumina se in aristas spargunt, Plin.: Rhenus in Mosam se spargit, ergießt sich weit u. breit, Plin.: bellum, den Kriegsschauplatz bald hier- bald dorthin verlegen, Tac.: per aequora bellum, Lucan.: bella Sardoas in oras, Lucan.: arma (den Krieg) per agros, Verg. – dah. gerüchtweise verbreiten, aussprengen, Argolicas nomen per urbes Theseos, Ov.: nomen suum in toto orbe, Mart.: voces in vulgum ambiguas, Verg.: in parentes abominanda crimina, Quint.: fama per Aenium rapido vaga murmure campum spargitur in turmas, Stat.: u. spargitur m. folg. Acc. u. Infin., spargebatur insuper Albinum regis insigne usurpare, Tac. hist. 2, 58: sparge subinde (äußere bei verschiedenen Gelegenheiten) m. folg. dir. Rede, Hor. sat. 2, 5, 103. – β) leb. Wesen, verteilen, per vias speculatores, Liv.: exercitum per provincias, Tac. – im üblen Sinne, versprengen, zerstreuen, aper spargit canes, Ov.: sp. se toto campo, Liv.: sp. se in fugam, Liv.: ceteram multitudinem inermem toto sparsam vagari saltu, Liv.: sicubi sparsos ac dissipatos invadere possent, Liv.: sparsos et incompositos cum inopinato invasissent, Liv.: ne sparsi et inconditi sine ordine, sine signis omnibus portis excurrerent, Liv.: pedites ordinati et praeparati sparsos per neglegentiam et semisomnos prope adorti sunt, Liv. – b) prägn.: α) die Zeit versplittern, verzetteln, tempus, Sen. ep. 19, 1. – β) Vermögen versplittern, vergeuden, spargas tua prodigus, Hor. ep. 2, 2, 195: pecuniam spargere, sein Geld zum Fenster hinauswerfen, Sen. ep. 120, 21. – γ) teilen, einteilen, zerteilen, verteilen, genera in species, Plin.: legiones, zerteilen, Tac.: vestigia fugae, zerteilen = unkenntlich machen, Curt. – δ) entfernen, trennen, magnum ab Argis Alciden, Val. Flacc. 5, 488: sparsis consumptisque fratribus bello intestinae discordiae, Iustin. 27, 3, 1. – ε) zerteilen, zerreißen, corpora, Ov. met 7, 442: so auch sparsus silebo, Sen. Herc. Oet. 1394 (1398). – 4) Bemerkungen einstreuen, de hac parte adhuc spargetur omnibus locis, Quint. 8, 3, 58. – II) bestreuen, besprengen, bespritzen, 1) eig.: humum foliis, bestreuen, Verg.: corpus lymphā, Verg.: farinam aquā, Sen.: stupentes aquā frigidā, Sen. – 2) übtr.: a) bestreuen, aurora spargebat lumine terras, Verg.: caelum astris, Ov.: porticus sparsa tabellis, geschmückt, Ov. – bildl., litterae humanitatis sale sparsae, Cic.: sparsi fraternā caede penates, die durch Verwandtenmord befleckten, Verg.: vir bonus iniquis rumoribus sparsus, Sen. – b) befeuchten, begießen, benetzen, cytisum, Plin.: lacrimā favillam amici, Hor.: dah. haustu sparsus aquarum, mit geschöpftem Wasser besprengt (= die Hände gewaschen), Verg. – c) besprengen, sprenkeln, alas coloribus, Verg.: velamina (feris detracta) maculis, Tac.: duo capreoli, sparsis etiamnunc pellibus albo, mit weiß gesprenkelten F., Verg. / Parag. Infin. spargier, Hor. carm. 4, 11, 8. Prud. cath. 5,148.

    lateinisch-deutsches > spargo [2]

  • 5 capreolus

    capreolus (capriolus), i, m. [st2]1 [-] chevreuil ou chamois. [st2]2 [-] binette, houe à deux fourchons. [st2]3 [-] chevron, étai, support. [st2]4 [-] vrille, tendron (de la vigne).
    * * *
    capreolus (capriolus), i, m. [st2]1 [-] chevreuil ou chamois. [st2]2 [-] binette, houe à deux fourchons. [st2]3 [-] chevron, étai, support. [st2]4 [-] vrille, tendron (de la vigne).
    * * *
        Capreolus, pen. corr. Diminutiuum a Capreus. Columel. Petit chevreul, Chevrot.
    \
        Capreolus. Colum. Un instrument de fer, ayant deux cornes ou fourchons, servant à labourer ou remuer ou houer la terre, Un crochet.
    \
        Capreoli vitium, veluti cincinni. Varro. Les fleaux, ou tendons, ou villes de la vigne de quoy elle s'aggrappe et se tient à quelque chose.

    Dictionarium latinogallicum > capreolus

  • 6 capreolus

    capreolus, ī, m. (caper), I) eine Art wilder Ziegen, viell. der Rehbock, nach andern die Gemse, Verg. u. Col. – II) meton.: A) Hacke zum Jäten, mit zwei Zinken, Col. 11, 3, 46. – B) capreoli, Streben, Stützenträger, Caes. u. Vitr. – C) die geringelten Gäbelchen des Weinstocks, womit die zarten Zweige die Stengel anfassen, Varr. u. Plin.

    Ausführliches Lateinisch-deutsches Handwörterbuch > capreolus

  • 7 spargo

    1. spargo, inis, f. (spargo, ere), das Spritzen, Sprengen, salis, Ven. Fort. carm. 3, 4, 1. p. 52, 4 Leo.
    ————————
    2. spargo, sparsi, sparsum, ere (vgl. σπείρω), I) streuen, hinstreuen, ausstreuen, sprengen, spritzen, hinsprengen, hinspritzen, A) im allg.: nummos populo, Cic.: pecuniam, Sen.: nummos in plebem, Suet.: nuces, Verg.: venena, G. verspritzen = Leute vergiften, Cic. (u. so neqne spargi venena in tres poterant, konnten mit G. vergeben werden, Tac.): cruorem, hinspritzen, Lucr.: acetum, darauf gießen, Tac. – absol., qui spargunt, sprengen (um den Staub zu löschen), Cic. – B) insbes.: 1) ausstreuen, säen, semina humo, Ov.: in optimam segetem praeclara semina, Cic. fr. – bildl., animos in corpora, gleichs. säen, Cic.: omnia, quae gerebam, spargere me in orbis terrae memoriam, Cic. – 2) hinstreuen = werfen, schießen, schleudern, tela, Verg.: pondera fundae, Prop.: Geryon sparsus, hingeworfen, zu Boden geworfen, Sen. – absol., sagittarius cum funditore utrimque summo studio spargunt fortissime, Claud. Quadrig. ann. 19. fr. 85 (bei Gell. 9, 1, 1). – 3) auseinanderstreuen, teilen, ausbreiten, verbreiten, zerstreuen, a) übh.: α) lebl. Obj.: manum, Mart.: res sparsas et vage disiectas ita diligenter eligere, ut etc., Cornif. rhet.: cupressus spargit ramos, Plin.: cacumina se in aristas spargunt, Plin.: Rhenus in Mosam se spargit, ergießt sich weit u. breit, Plin.: bellum, den Kriegsschauplatz bald hier- bald dorthin verlegen,
    ————
    Tac.: per aequora bellum, Lucan.: bella Sardoas in oras, Lucan.: arma (den Krieg) per agros, Verg. – dah. gerüchtweise verbreiten, aussprengen, Argolicas nomen per urbes Theseos, Ov.: nomen suum in toto orbe, Mart.: voces in vulgum ambiguas, Verg.: in parentes abominanda crimina, Quint.: fama per Aenium rapido vaga murmure campum spargitur in turmas, Stat.: u. spargitur m. folg. Acc. u. Infin., spargebatur insuper Albinum regis insigne usurpare, Tac. hist. 2, 58: sparge subinde (äußere bei verschiedenen Gelegenheiten) m. folg. dir. Rede, Hor. sat. 2, 5, 103. – β) leb. Wesen, verteilen, per vias speculatores, Liv.: exercitum per provincias, Tac. – im üblen Sinne, versprengen, zerstreuen, aper spargit canes, Ov.: sp. se toto campo, Liv.: sp. se in fugam, Liv.: ceteram multitudinem inermem toto sparsam vagari saltu, Liv.: sicubi sparsos ac dissipatos invadere possent, Liv.: sparsos et incompositos cum inopinato invasissent, Liv.: ne sparsi et inconditi sine ordine, sine signis omnibus portis excurrerent, Liv.: pedites ordinati et praeparati sparsos per neglegentiam et semisomnos prope adorti sunt, Liv. – b) prägn.: α) die Zeit versplittern, verzetteln, tempus, Sen. ep. 19, 1. – β) Vermögen versplittern, vergeuden, spargas tua prodigus, Hor. ep. 2, 2, 195: pecuniam spargere, sein Geld zum Fenster hinauswerfen, Sen. ep. 120, 21. – γ) teilen, einteilen, zerteilen, verteilen, genera in
    ————
    species, Plin.: legiones, zerteilen, Tac.: vestigia fugae, zerteilen = unkenntlich machen, Curt. – δ) entfernen, trennen, magnum ab Argis Alciden, Val. Flacc. 5, 488: sparsis consumptisque fratribus bello intestinae discordiae, Iustin. 27, 3, 1. – ε) zerteilen, zerreißen, corpora, Ov. met 7, 442: so auch sparsus silebo, Sen. Herc. Oet. 1394 (1398). – 4) Bemerkungen einstreuen, de hac parte adhuc spargetur omnibus locis, Quint. 8, 3, 58. – II) bestreuen, besprengen, bespritzen, 1) eig.: humum foliis, bestreuen, Verg.: corpus lymphā, Verg.: farinam aquā, Sen.: stupentes aquā frigidā, Sen. – 2) übtr.: a) bestreuen, aurora spargebat lumine terras, Verg.: caelum astris, Ov.: porticus sparsa tabellis, geschmückt, Ov. – bildl., litterae humanitatis sale sparsae, Cic.: sparsi fraternā caede penates, die durch Verwandtenmord befleckten, Verg.: vir bonus iniquis rumoribus sparsus, Sen. – b) befeuchten, begießen, benetzen, cytisum, Plin.: lacrimā favillam amici, Hor.: dah. haustu sparsus aquarum, mit geschöpftem Wasser besprengt (= die Hände gewaschen), Verg. – c) besprengen, sprenkeln, alas coloribus, Verg.: velamina (feris detracta) maculis, Tac.: duo capreoli, sparsis etiamnunc pellibus albo, mit weiß gesprenkelten F., Verg. Parag. Infin. spargier, Hor. carm. 4, 11, 8. Prud. cath. 5,148.

    Ausführliches Lateinisch-deutsches Handwörterbuch > spargo

  • 8 capreolus

        capreolus ī, m dim.    [caprea], a wild goat, chamois, roebuck, V.—Meton., plur, short pieces of timber for supports, props, stays, Cs.
    * * *
    young roe-deer; wild goat/chamois; rafter, support; vine tendril; weeding fork

    Latin-English dictionary > capreolus

  • 9 capreolus

    căprĕŏlus, i, m. [as if from capreus, caprea].
    I.
    A kind of wild goat, chamois, roebuck, Verg. E. 2, 41; Col. 9, 1, 1.—
    II.
    Transf., named from the form of their horns,
    A. B.
    In plur.:

    capreoli, in mechanics,

    short pieces of timber inclining to each other, which support something, supports, props, stays, Vitr. 4, 2; 5, 1; 10, 15; 10, 20; 10, 21; Caes. B. C. 2, 10; Isid. Orig. 17, 5, 11.—
    C.
    Of vines, the small tendrils which support the branches, Col. 1, 31, 4; Paul. ex Fest. p. 57 Müll.; Plin. 17, 23, 35, § 208.

    Lewis & Short latin dictionary > capreolus

  • 10 fastigium

    fastīgĭum, ii, n. [cf. Sanscr. bhrshtīs, corner, rim; Gr. a-phlaston, aplustria, the ornamented stern of a ship; O. H. Germ. brort, the prow], the top of a gable, a gable end, pediment (syn.: cacumen, culmen, vertex, apex).
    I.
    Prop.:

    Capitolii fastigium illud et ceterarum aedium non venustas, sed necessitas ipsa fabricata est... utilitatem templi fastigii dignitas consecuta est,

    Cic. de Or. 3, 46, 180; cf.:

    fastigia aliquot templorum a culminibus abrupta,

    Liv. 40, 2, 3:

    evado ad summi fastigia culminis,

    Verg. A. 2, 458; Cic. Q. Fr. 3, 1, 4, § 14.—Hence, meton., the roof of a house, Verg. A. 8, 491; 9, 568; Val. Fl. 2, 235:

    habere pulvinar, simulacrum, fastigium, flaminem,

    id. Phil. 2, 43, 110; cf.

    of the same: omnes unum in principem congesti honores: circa templa imagines... suggestus in curia, fastigium in domo, mensis in caelo,

    Flor. 4, 2 fin.:

    Romae signa eorum sunt in Palatina aede Apollinis in fastigio,

    Plin. 36, 5, 4, § 13; cf. id. 35, 12, 43, § 152; Vitr. 3, 2.— Transf.:

    operi tamquam fastigium imponere,

    Cic. Off. 3, 7, 33.—
    B.
    Transf.
    1.
    The extreme part, extremity of a thing, whether above or below.
    a.
    Top, height, summit:

    colles... pari altitudinis fastigio oppidum cingebant,

    Caes. B. G. 7, 69, 4:

    opus nondum aquae fastigium aequabat,

    Curt. 4, 2, 19:

    summi operis,

    id. 4, 2, 8:

    jamque agger aequaverat summae fastigia terrae,

    id. 8, 10, 31:

    aquatilium ova rotunda, reliqua fere fastigio acuminata,

    Plin. 10, 52, 74, § 145:

    gracilitas (arundinis) nodis distincta leni fastigio tenuatur in cacumina,

    id. 16, 36, 64, § 158; cf.:

    cornua in leve fastigium exacuta,

    id. 11, 37, 45, § 124; 16, 33, 60, § 141; Vulg. 2 Reg. 18, 24.—In plur., Lucr. 4, 827:

    muri,

    Val. Fl. 2, 553:

    fontis fastigium,

    i. e. the height on which the fountain sprang up, Hirt. B. G. 8, 41, 5.—
    b.
    The lower part, depth: forsitan et scrobibus quae sint fastigia, quaeres, [p. 728] what should be the depth of the trenches, Verg. G. 2, 288.—
    2.
    (From the sloping form of the gable.) A slope, declivity, descent:

    ab oppido declivis locus tenui fastigio vergebat,

    Caes. B. C. 1, 45, 5:

    jugum paulo leniore fastigio,

    id. ib. 2, 24, 3:

    iniquum loci ad declivitatem fastigium,

    id. B. G. 7, 85, 4:

    rupes leniore submissa fastigio,

    Curt. 6, 6, 11:

    capreoli molli fastigio,

    Caes. B. C. 2, 10, 3; 2, 24, 3:

    musculi,

    id. ib. 2, 11, 1:

    scrobes paulatim angustiore ad infimum fastigio,

    i. e. gradually narrowing from top to bottom, id. B. G. 7, 73, 5; cf.:

    si (fossa) fastigium habet, ut (aqua) exeat e fundo,

    Varr. R. R. 1, 14, 2.—
    3.
    In the later grammarians, an accent placed over a word, Mart. Cap. 3, § 264; § 268 al.; Diom. p. 428 P.
    II.
    Trop.
    A.
    The highest part, summit, the highest degree, most exalted rank or dignity (perh. only since the Aug. per.):

    quicquid numinum hanc Romani imperii molem in amplissimum terrarum orbis fastigium extulit,

    Vell. 2, 131, 1; cf.:

    sic fit, ut dei summum inter homines fastigium servent,

    Plin. Pan. 52, 2:

    et quoad usque ad memoriam nostram tribuniciis consularibusque certatum viribus est, dictaturae semper altius fastigium fuit,

    Liv. 6, 38 fin.; cf.:

    in consulare fastigium vehi,

    Vell. 2, 69, 1:

    ad regium fastigium evehere aliquem,

    Val. Max. 1, 6, 1:

    alii cives ejusdem fastigii,

    Liv. 3, 35, 9:

    stare in fastigio eloquentiae,

    Quint. 12, 1, 20:

    rhetoricen in tam sublime fastigium sine arte venisse,

    id. 2, 17, 3:

    et poësis ab Homero et Vergilio tantum fastigium accepit, et eloquentia a Demosthene,

    id. 12, 11, 26; cf.:

    magice in tantum fastigii adolevit, ut, etc.,

    grew into such esteem, Plin. 30, 1, 1, § 2.—
    2.
    In gen., dignity, rank, condition:

    (M. Laetorio) curatio altior fastigio suo data est,

    Liv. 2, 27, 6; cf.:

    ampliora etiam humano fastigio decerni sibi passus est,

    Suet. Caes. 76:

    tamquam mortale fastigium egressus,

    Tac. A. 15, 74:

    animus super humanum fastigium elatus,

    Curt. 9, 10 med.:

    quales ex humili magna ad fastigia rerum extollit Fortuna,

    Juv. 3, 39.—
    B.
    A leading or chief point, head in a discourse; a principal sort or kind (rare):

    summa sequar fastigia rerum,

    Verg. A. 1, 342:

    e quibus tribus fastigiis (agrorum) simplicibus,

    sorts, kinds, Varr. R. R. 1, 6, 2:

    propter haec tria fastigia formae discrimina quaedam fiunt sationum,

    id. ib. 1, 5:

    haec atque hujuscemodi tria fastigia agri, etc.,

    id. ib. 1, 6, 6; cf.

    also: quo fastigio sit fundus,

    id. ib. 1, 20 fin. (and v. Lachm. ad Lucr. p. 223):

    laudem relego fastigia summa,

    Prisc. Laud. Anast. 148.

    Lewis & Short latin dictionary > fastigium

  • 11 spargo

    1.
    spargo, si, sum, 3 (old inf. spargier, Hor. C. 4, 11, 8), v. a. [Sanscr. root sparç, to touch, sprinkle; M. H. Germ. Sprengen; cf. Gr. speirô], to strew, throw here and there, cast, hurl, or throw about, scatter; to bestrew; to sprinkle, spatter, wet; to bespatter, bedew, moisten, etc. (freq. and class.; syn. sero).
    I.
    Lit., in gen.:

    semen,

    Cic. Rosc. Am. 18, 50:

    semina,

    id. Div. 1, 3, 6; Quint. 1, 3, 5; 2, 9, 3; Ov. M. 5, 647:

    humi, mortalia semina, dentes,

    id. ib. 3, 105:

    per humum, nova semina, dentes,

    id. ib. 4, 573:

    vipereos dentes in agros,

    id. ib. 7, 122:

    nummos populo de Rostris,

    Cic. Phil. 3, 6, 16:

    venena,

    id. Cat. 2, 10, 23:

    nuces,

    Verg. E. 8, 30:

    flores,

    id. A. 6, 884; Hor. Ep. 1, 5, 14:

    rosas,

    id. C. 3, 19, 22:

    frondes,

    id. ib. 3, 18, 14: hastati spargunt hastas, cast or hurl about, Enn. ap. Macr. S. 6, 1 (Ann. v. 287 Vahl.): hastas, id. ap. Macr. 6, 4:

    tela,

    Verg. A. 12, 51; Ov. M. 12, 600:

    harenam pedibus,

    Verg. E. 3, 87; id. A. 9, 629 et saep.— Absol.: sagittarius cum funditore utrimque spargunt, hurl, Quadrig. ap. Gell. 9, 1, 1.—
    B.
    Esp., of liquids, to sprinkle, scatter:

    umorem passim toto terrarum in orbi,

    Lucr. 6, 629:

    cruorem,

    id. 2, 195:

    per totam domum aquas,

    Hor. Epod. 5, 26 et saep.—
    II.
    Transf., to bestrew, strew, scatter upon:

    spargite humum foliis,

    bestrew, strew, Verg. E. 5, 40; so,

    virgulta fimo pingui,

    id. G. 2, 347:

    molā caput salsā,

    Hor. S. 2, 3, 200:

    gruem sale multo,

    id. ib. 2, 8, 87:

    (jus) croco,

    id. ib. 2, 4, 68:

    umerum capillis,

    id. C. 3, 20, 14:

    tempora canis,

    Ov. M. 8, 567 al. —
    2.
    To besprinkle, sprinkle, moisten, wet, etc.: saxa spargens tabo, sanie et sanguine atro, sprinkling, wetting, Enn. ap. Cic. Tusc. 1, 44, 107; id. Pis. 19, 43 (Trag. v. 414 Vahl.):

    aras sanguine multo quadrupedum,

    Lucr. 5, 1202:

    aram immolato agno,

    Hor. C. 4, 11, 8:

    ora genasque lacrimis,

    Lucr. 2, 977:

    debitā lacrimā favillam amici,

    Hor. C. 2, 6, 23:

    corpus fluviali lymphā,

    Verg. A. 4, 635:

    proximos umore oris,

    Quint. 11, 3, 56 et saep.:

    anguis aureis maculis sparsus,

    sprinkled over, spotted, flecked, Liv. 41, 21, 13:

    sparsā, non convolutā canitie,

    Plin. 36, 7, 11, § 55:

    capreoli sparsis etiam nunc pellibus albo,

    Verg. E. 2, 41:

    tectum nitidius, aure aut coloribus sparsum,

    covered over, Sen. Ben. 4, 6, 2; cf.:

    priscis sparsa tabellis Livia Porticus,

    Ov. A. A. 1, 71: sparso ore, adunco naso, with a spotty or freckled face, * Ter. Heaut. 5, 5, 18.— Absol.: exi, Dave, Age, sparge: mundum esse hoc vestibulum volo, sprinkle, * Plaut. Fragm. ap. Gell. 18, 12, 4: verrite aedes, spargite, Titin. ap. Charis. p. 183 P. (Com. Rel. p. 130 Rib.):

    qui verrunt, qui spargunt,

    Cic. Par. 5, 2, 37.—
    B.
    To scatter, separate, disperse, divide, spread out (mostly poet. and in post-Aug. prose for the class. dispergere, dissipare):

    omnibus a rebus... Perpetuo fluere ac mitti spargique necesse est Corpora,

    Lucr. 6, 922:

    res sparsas et vage disjectas diligenter eligere,

    Auct. Her. 4, 2, 3:

    (aper) spargit canes,

    Ov. M. 8, 343:

    corpora,

    id. ib. 7, 442:

    sparsus silebo,

    Sen. Herc. Oet. 1394:

    sparsam tempestate classem vidit,

    Liv. 37, 13:

    sparsi per vias speculatores,

    id. 9, 23:

    exercitum spargi per provincias,

    Tac. H. 3, 46 fin.:

    (natura) sparsit haec (cornua) in ramos,

    Plin. 11, 37, 45, § 123:

    fulgentes radios in orbem (gemma),

    id. 37, 10, 67, § 181:

    (Sicoris) Spargitur in sulcos,

    Luc. 4, 142:

    spargas tua prodigus,

    you dissipate, squander, waste, Hor. Ep. 2, 2, 195: stare et spargere sese hastis, scatter, disperse, Enn. ap. Macr. S. 6, 1 (Ann. v. 154 Vahl.):

    se in fugam passim spargere, Liv 33, 15, 15: saepe solet scintilla suos se spargere in ignes (shortly before, dissilire and dividi),

    Lucr. 4, 606:

    Rhenus ab septentrione in lacus, ab occidente in amnem Mosam se spargit,

    Plin. 4, 15, 29, § 101:

    magnum ab Argis Alciden,

    to separate, part, Val. Fl. 5, 488:

    sparsis consumptisque fratribus bello intestinae discordiae,

    Just. 27, 3, 1.—
    III.
    Trop.
    A.
    In gen., to distribute, spread abroad, spread, extend:

    animos in corpora humana,

    Cic. Sen. 21, 77:

    omnia spargere ac disseminare,

    id. Arch. 12, 30:

    sparserat Argolicas nomen vaga Fama per urbes Theseos,

    Ov. M. 8, 267:

    genera enim tractamus in species multas sese spargentia,

    Plin. 21, 8, 22, § 45:

    spargit legiones, nova cottidie bello semina ministrat,

    Tac. H. 2, 76:

    vestigia fugae,

    Curt. 5, 13, 18.—
    B.
    In partic.
    1.
    Of speech, to intersperse, interpose, insert a word or words; of a report or rumor, to spread or noise abroad, to circulate, report (so perh. not ante-Aug.;

    syn. dissemino): cum vigilans Quartae esto partis Ulixes Audieris heres: Ergo nunc Dama sodalis Nusquam est? etc.... Sparge subinde,

    break in with, Hor. S. 2, 5, 103; cf.

    ' libris actorum spargere gaudes Argumenta viri,

    Juv. 9, 84; Quint. 8, 3, 53:

    spargere voces In vulgum ambiguas,

    Verg. A. 2, 98:

    suspitiones,

    Quint. 7, 2, 12:

    in parentes crimina,

    id. 9, 2, 80:

    fama spargitur,

    Stat. Th. 9, 33.— Pass. impers., with obj.-clause:

    spargebatur insuper, Albinum insigne regis et Jubae nomen usurpare,

    Tac. H. 2, 58 fin.
    2.
    Pregn., of time:

    satis multum temporis sparsimus,

    wasted, consumed aimlessly, Sen. Ep. 19, 1.—Hence, sparsus, a, um, P. a., spread open or out:

    sparsior racemus,

    Plin. 16, 34, 62, § 146: uberior Nilo, generoso sparsior istro, Ven. Vit. S. Mart. 1, 129.
    2.
    spargo, ĭnis, f. [1. spargo], a sprinkling, spray: salis, Ven. Ep. ad Felic. 3.

    Lewis & Short latin dictionary > spargo

  • 12 uber

    1.
    ūber, ĕris, n. [Gr. outhar; Sanscr. ūdhar; cf. O. H. Germ. uter; Engl. udder; cf. the letter B], a teat, pap, dug, udder, a breast that gives suck (mostly poet. and in post Aug. prose).
    (α).
    Sing., Lucr. 1, 887: lactantes ubere toto, Enn. ap. Charis. p. 103 P. (Ann. v. 71 Vahl.):

    (vitula) binos alit ubere fetus,

    Verg. E. 3, 30:

    ut vix sustineant distentum cruribus uber,

    Ov. M. 13, 826:

    vituio ab ubere rapto,

    id. F. 4, 459:

    cum a nutricis ubere auferretur,

    Suet. Tib. 6.—
    (β).
    Plur. (so most freq.):

    saepe etiam nunc (puer) Ubera mammarum in somnis lactantia quaeret,

    Lucr. 5, 885:

    lactea,

    Verg. G. 2, 524:

    capreoli Bina die siccant ovis ubera,

    id. E. 2, 42; cf.:

    ad sua quisque fere decurrunt ubera lactis (agni),

    Lucr. 2, 370:

    lactis,

    Tib. 1, 3, 46:

    mammarum,

    Gell. 12, 1, 7:

    candens lacteus umor Uberibus manat distentis,

    Lucr. 1, 259:

    distenta,

    Hor. Epod. 2, 46:

    equina,

    id. ib. 8, 8:

    tenta,

    id. ib. 16, 50: natos uberibus gravidis vitali rore rigabat, Cic. poët. Div. 1, 12, 20; cf.:

    (Romulus) cum esset silvestris beluae sustentatus uberibus,

    id. Rep. 2, 2, 4:

    uberaque ebiberant avidi lactantia nati,

    Ov. M. 6, 342:

    sua quemque mater uberibus alit,

    Tac. G. 20.—
    II.
    Transf.
    A.
    Of the earth, the fruitful breast, etc.:

    alma tellus annuā vice mortalibus distenta musto demittit ubera,

    Col. 3, 21, 3: ubera campi, id. poët. 10, 90. —
    B.
    A cluster or mass in the shape of an udder, of bees hanging from trees when swarming, Pall. Jun. 7, 6 and 9.—
    C.
    Richness, fruitfulness, fertility:

    quique frequens herbis et fertilis ubere campus,

    Verg. G. 2, 185:

    divitis agri,

    id. A. 7, 262:

    glebae,

    id. ib. 1, 531:

    in denso non segnior ubere Bacchus,

    id. G. 2, 275; cf.:

    pecorique et vitibus almis Aptius uber erit,

    id. ib. 2, 234:

    vitis,

    Col. 4, 27, 5:

    palmitis Etrusci,

    Claud. B. G. 504.
    2.
    ūber, ĕris (abl. uberi;

    but ubere campo,

    Col. 6, 27, 1), adj [1. uber; cf. ibid. II. C.], rich in something, full, fruitful, fertile, abundant, plentiful, copious, productive (class.; syn.: ferax, fertilis, fecundus).
    I.
    Lit.:

    seges spicis uberibus et crebris,

    Cic. Fin. 5, 30, 91:

    messis,

    Plaut. Rud. 3, 2, 23:

    fruges,

    Hor. C. 4, 15, 5: itaque res uber fuit, antequam vastassent regiones, Cato ap. Prisc. p. 647 P.:

    Umbria me genuit terris fertilis uberibus,

    Prop. 1, 22, 10; cf.:

    in uberi agro,

    Liv. 29, 25, 12:

    uber solum,

    Tac. H. 5, 6:

    (Neptunus) Piscatu novo me uberi compotivit,

    Plaut. Rud. 4, 2, 6:

    onus,

    id. Ps. 1, 2, 64; cf. Col. 6, 27: bellum, productive in booty, Just. 38, 7, 9: gravis imber et uber. copious, Lucr. 6, 290:

    guttae,

    id. 1, 349:

    aquae,

    Ov. M. 3, 31:

    aqua prolluens et uber,

    Cic. Q. Fr. 3, 1, 2, 3:

    rivi,

    Hor. C. 2, 19, 10.— Comp.: agro bene culte nihil potest esse nec usu uberius nec specie [p. 1923] ornatius, Cic. Sen. 16, 57:

    neque enim robustior aetas Ulla nec uberior (aestate),

    Ov. M. 15, 208:

    subtemen,

    fuller, stouter, Plaut. Merc. 3, 1, 20.— Sup.:

    uberrimi laetissimique fructus,

    Cic. N. D. 2, 62, 156.— With abl.:

    arbor ibi niveis uberrima pomis,

    Ov. M. 4, 89:

    (Sulmo) gelidis uberrimus undis,

    id. Tr. 4, 10, 3:

    uberrimus quaestus,

    the most profitable, Ter. Eun. 2, 2, 22: equum nimis strigosum et male habitum, sed equitem ejus uberrimum et habitissimum viderunt, exceedingly stout, plump, or fat, Massur. Sabin. ap. Gell. 4, 20, 11.— With gen.:

    regio cum aeris ac plumbi uberrima, tum et minio,

    Just. 44, 3, 4: frugum, Att. ap. Non. 498, 6.— Absol.:

    teneant uberrima Teucer Et Libys,

    the most fruitful regions, Val. Fl. 1, 510.—
    II.
    Trop., full, rich, copious, esp. of style and language:

    hoc Periclem praestitisse ceteris dicit oratoribus Socrates, quod is Anaxagorae physici fuerit auditor, a quo censet eum uberem et fecundum fuisse,

    Cic. Or. 4, 15:

    motus animi, qui ad explicandum ornandumque sint uberes,

    id. de Or. 1, 25, 113:

    theses ad excitationem dicendi mire speciosae atque uberes,

    Quint. 2, 4, 24.— Comp.:

    nullus feracior in eā (philosophiā) locus est nec uberior quam de officiis,

    Cic. Off. 3, 2, 5; id. Div. 1, 3, 6:

    aut majore delectatione aut spe uberiore commoveri,

    id. de Or. 1, 4, 13:

    quis uberior in dicendo Platone?

    id. Brut. 31, 121:

    uberiores litterae,

    id. Att. 13, 50, 1:

    Catoni seni comparatus C. Gracchus plenior et uberior,

    Tac. Or. 18:

    haec Africanus Petreiusque pleniora etiam atque uberiora Romam ad suos perscribant,

    Caes. B. C. 1, 53:

    tuasque Ingenio laudes uberiore canunt,

    Ov. Tr. 2, 74:

    in juvenibus etiam uberiora paulo et paene periclitantia feruntur,

    Quint. 11, 1, 32.— Sup.:

    doctissimi homines ingeniis uberrimis adfluentes,

    Cic. de Or. 3, 15, 57 (dub.;

    bracketed by B. and K.): uberrima supplicationibus triumphisque provincia,

    full of, id. Pis. 40, 97:

    uberrimae litterae,

    id. Att. 4, 16, 13:

    nec decet te ornatum uberrimis artibus,

    id. Brut. 97, 332:

    oratorum eā aetate uberrimus erat,

    Tac. A. 3, 31 fin. —Hence, adv., used only in the comp. and sup.
    1.
    Lit., more fruitfully, more fully, more copiously or plentifully:

    uberius nulli provenit ista seges,

    Ov. P. 4, 2, 12:

    flere uberius,

    Cic. Phil. 2, 31, 77:

    mores mali quasi herba irrigua succreverunt uberrime,

    most luxuriantly, Plaut. Trin. 1, 1, 9.—
    2.
    Trop., of style, etc., copiously, fully, Quint. 10, 3, 2:

    haec cum uberius disputantur et fusius,

    Cic. N. D. 2, 7, 20:

    loqui (with planius),

    id. Fam. 3, 11, 1:

    dicere (with latius),

    Plin. Ep. 4, 17, 11:

    explicare (with latius),

    Suet. Rhet. 1:

    locus uberrime tractatus,

    Cic. Div. 2, 1, 3.

    Lewis & Short latin dictionary > uber

См. также в других словарях:

  • MONS Capreoli — Montcaurel, locus castrumque Galliae, in pago Bononiensi, cum titulo Marchiae. Inter Philippi August. Vexillarios Milites Bononiae, Guilielmus de Montcaurel: et inter Milites Veliocassinos, Iohannes de Mont Cheurel numerantur, Hadr. Vales. Notit …   Hofmann J. Lexicon universale

  • Bartonella — Taxobox color = lightgrey name = Bartonella regnum = Bacteria phylum = Proteobacteria classis = Alpha Proteobacteria ordo = Rhizobiales familia = Bartonellaceae genus = Bartonella genus authority = Strong et al., 1915 subdivision ranks = Species… …   Wikipedia

  • Jean Capréolus — (also, Joannes or John Capreolus) (born c. 1380 in the diocese of Rodez, France; died in that city 6 April 1444) was a French Dominican theologian and Thomist.He is sometimes known as the Prince of the Thomists . His Four Books of Defenses of the …   Wikipedia

  • Craterocephalus — Scientific classification Kingdom: Animalia Phylum: Chordata Class: Actinopterygii …   Wikipedia

  • Lipoptena — cervi Scientific classification Kingdom: Animalia …   Wikipedia

  • Lipopteninae — Taxobox | name = Lipopteninae image width = 220px image caption = Lipoptena cervi regnum = Animalia phylum = Arthropoda classis = Insecta subclassis = Pterygota infraclassis = Neoptera superordo = Endopterygota ordo = Diptera subordo = Brachycera …   Wikipedia

  • Фермы — (инж.) так назыв. основные связи, поддерживающие крышу здания или полотно моста. Соответственно этому различают стропильные и мостовые Ф. Прямая сплошная балка может перекрывать пространство лишь при ограниченной величине отверстия (деревянные и… …   Энциклопедический словарь Ф.А. Брокгауза и И.А. Ефрона

  • Atherinidae — Ährenfische Atherina hepsetus Systematik Klasse: Strahlenflosser (Actinopterygii) …   Deutsch Wikipedia

  • Babesia — Babesien Babesien (Babesia) Systematik Stamm: Apicomplexa Klasse …   Deutsch Wikipedia

  • Babesien — (Babesia) Systematik Stamm: Apicomplexa Klasse: Sporozoen (Sporozoa) …   Deutsch Wikipedia

  • Hippoboscidae — Lausfliege Systematik Klasse: Insekten (Insecta) Unterklasse: Flugin …   Deutsch Wikipedia

Поделиться ссылкой на выделенное

Прямая ссылка:
Нажмите правой клавишей мыши и выберите «Копировать ссылку»